Fiaskoya uğrayan “humanitar yardım” şousu
2020-ci il 27 sentyabrda başlayan, 44 gün davam edən və Azərbaycanın parlaq qələbəsi ilə başa çatan 2-ci Qarabağ müharibəsindən sonra 30 illik mövcud olmuş miflər aradan qalxdı. Azərbaycan ordusu və Müzəffər Ali Baş Komandanı təxminən 30 ildən sonra işğal altında olan torpaqlarımızı işğaldan azad etdi və tarixi ədaləti bərpa etməyə nail oldu. Sözsüz ki, bu qələbə həm regionda Azərbaycanın ən aparıcı dövlət olduğunu bir daha nümayiş etdirdi, həm də ölkəmizi dünyada qalib dövlət, xalqımızı qalib xalq kimi tanınmasına gətirib çıxardı.
Sözsüz ki, 2020-ci il 9 noyabrdan 10 noyabr tarixinə keçən kimi acınacaqlı şəkildə kapitulyasiyaya imza atan Ermənistan və onun havadarlarının bu məğlubiyyəti Azərbaycana bəlli idi. Sözdə sülh müqaviləsinin imzalanması istiqamətində görüntü xatirinə açıqlamalar verən erməni tərəfi, əməldə tam əksini nümayiş etdirməkdədir. Əslində bura təəccüblü bir şey yoxdur. 3 il öncə müharibənin gedişində humanitar atəşkəs əldə etmək üçün dünya dövlətlərinə yalvaran ermənistamn rəhbərliyi, atəşkən zamanında müharibə ərazisindən dəfələrlə uzaqda yerləşən, mülki əhalinin yaşadığı şəhər və rayonlarımızı raket və artileriya atəşinə tutmaqla sözündə necə durduğunu əyani şəkildə nümayiş etdirib. Müharibə başa çatdıqdan sonrakı 3 il ərzində də müxtəlif formada təxribatlar davam edib və indi də edir. Lakin hər dəfə göstərdikləri ucuz tamaşalara dövlətimiz tərəfindən planlı, təmkinli və adekvat cavab tədbirləri nəticəsində onların planları alt-üst olur.
Qeyd etdiyim kimi, müharibədə əldə etdikləri məğlubiyyəti həzm etməyən erməni tərəfi təmas xəttində hərarəti saxlamaq üçün öz havadları və digər ikili siyasət aparan təşkilatları burada 3-cü tərəf kimi cəlb etməyə çalışır. Bəzən sülhməramlıların müşayiəti ilə Azərbaycan ərazisində olan qeyri-qanuni erməni silahlı birləşmələrinə hərbi yardımlar göndərilir, digər tərəfdən humanitar məqsədlər üçü “çalışan” Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi vasitəsilə humanitar yardım adıyla başqa fəaliyyətlər göstərilir.
Ən son isə yeni bir “humanitar yardım” şousu adı ilə guya Azərbaycanın tarixi şəhəri olan Xankəndiyə Ermənistan paytaxtından (Qədim Azərbaycan şəhəri İrəvan) tırlarla göndərilən yardımlar adı ilə növbəti təxribatı həyata keçirməyə çalışır və bunun dünyaya çatdırılması üçün Avropa İttifaqını da məsələyə qoşurlar.
Təbii ki, baş verənlər fonunda Azərbaycan dövləti də məsələləri diqqətlə izləyir və ona uyğun davranır. Dövlətimiz müxtəlif müstəvilərdə dəfələrlə bəyan edib ki, Rusiya sülhməramlıların müvəqqəti yerləşdiyi ərazilərə malların daşınması üçün Ağdam-Xankəndi yolu istifadə oluna bilər. Üstəlik, yolun texniki və təbii göstəriciləri, xüsusilə işğaldan sonra yenidən qurulmaqda olan Bərdə-Ağdam yolu malların daha sürətli və səmərəli şəkildə çatdırılmasına imkan yaratdığı halda, özünü qondarma rejimin təmsilçiləri adlandıran şəxslərin bu yoldan istifadədən imtina etmələri tamamilə başadüşülən deyildir.
Azərbaycan tərəfinin erməni sakinlərin ehtiyaclarının qarşılanması üçün “Ağdam-Xankəndi” yolundan və digər alternativ yollardan istifadə daxil olmaqla, bir sıra təkliflər irəli sürməsinə və bu təkliflərin Avropa İttifaqı, Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi (BQXK) tərəfindən dəstəklənməsinə baxmayaraq, erməni tərəfinin bütün təkliflərə, eləcə də Azərbaycanın qeyd etdiyi yollar vasitəsilə BQXK tərəfindən yüklərin daşınmasına qarşı çıxması, müvafiq humanitar fəaliyyətə maneçilik törədilməsi, alternativ yollara beton maneələr düzməklə əraziyə girişi bloklaması onların humanitar vəziyyət barədə iddialarının siyasi şantaj olduğunu göstərir. Bu addımlar, humanitar fəaliyyəti siyasiləşdirməklə yanaşı, Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyünün tanınmasına dair bəyanatlarla ziddiyyət təşkil edir.
Gördüyümüz kimi, regionda sülhün tərəfdarı olduğunu bildirən və bu istiqamətdə “yorulmaz” fəaliyyət göstərən bu aktorlar özləri də fərqinə varmadan əsl əməllərini üzə çıxarırlar. Təbii ki, regionda sülhün olmasını istəməyən, sülh müqaviləsinin imzalanmasının uzanmasının tərəfdarı olan erməni tərəfi üçün bunlar uğurlu nəticə hesab olunur. Ermənistanın yeganə məqsədi təxribata əl atmaq, sülh prosesinə əngəl yaratmaq, prosesi maksimum yubatmaqdır ki, sözügedən fəaliyyət regionda sülh və təhlükəsizliyə təhdid xarakteri daşımaqdadır.
Amma Azərbaycan tərəfi hər zaman istər qarşı tərəfə, istərsə də bütün dünyaya mesajını verir. Dövlətimiz regionda sülhün tərəfdarıdır. Azərbaycan ərazisində olan azsaylı ermənilərin hüquq və mənafeyini qorumağa hazırdır, bir şərtlə onlar xülyalarından əl çəkməli və bizə tabe olmalıdır. Azərbaycan ən qısa zamanda tam ədaləti bərpa edəcək, bunu istər Ermənistan, istərsə də onların havadarları qəbul etsələr də, etməsələr də. Xalqımızı dövlətinə və prezidentinə inanır və dəmir yumruq müharibədə olduğu kimi birdir və yerindədir!
Fuad Heydər - politoloq
