Ombudsmanın Milli Preventiv Mexanizm fəaliyyəti çərçivəsində başçəkmələr davam etdirilib
Ombudsman Səbinə Əliyeva və Milli Preventiv Qrupun (MPQ) üzvləri tərəfindən Milli Preventiv Mexanizmin fəaliyyətinin şamil olunduğu müəssisələrə müntəzəm şəkildə başçəkmələr həyata keçirilir.
Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan dövlət rəhbərlərinin 2020-ci il 10 noyabr tarixində imzaladıqları üçtərəfli Bəyanata əsasən hərbi əməliyyatların dayandırılmasından sonra Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş ərazilərində terror-diversiya qrupları şəklində cinayət əməllərinin törədilməsinə görə həbs edilmiş Ermənistan vətəndaşlarının da saxlanıldığı müəssisələrə ardıcıl başçəkmələr həyata keçirilib. Başçəkmələrdə MPQ-nin ixtisasca həkim və psixoloq üzvləri də iştirak ediblər.
Ombudsman Səbinə Əliyeva və MPQ-nin üzvləri tərəfindən həmin müəssisələrdə saxlanılan digər şəxslərlə yanaşı, həbs olunmuş Ermənistan vətəndaşları da fərdi qaydada qəbul edilib, müraciətləri dinlənilib. Həmin şəxslərə hüquqları üzrə müraciət mexanizmləri ilə bağlı öz dillərində qanunvericilik aktları təqdim edilib.
Başçəkmələr çərçivəsində onların saxlanma şəraiti – kameraların vəziyyəti, ölçüsü, işıqlandırma, havalandırma, şəxsi gigiyena və sanitariya şəraiti, tibbi xidmət, qidalanma məsələləri yerində araşdırılıb.
Sistemli keçirilən başçəkmələr zamanı həmin şəxslərə münasibətdə qanunvericiliyin tələblərinə riayət edildiyi, hüquqlarının, lazımi tibbi və psixoloji xidmətin təmin olunduğu müşahidə edilib. Eyni zamanda, qəbul edilmiş şəxslərin saxlanma şəraiti, rəftar, telefon əlaqələri, yazışmalar, kənardan məlumat əldə etmək imkanlarının (televiziya, nəşrlər), tibbi xidmətin çatımlı olması ilə bağlı heç bir şikayətlərinin olmadığı müəyyən edilib. Saxlanılan şəxslər üçün kameralarda bədii ədəbiyyat və informasiya materiallarının (həmçinin öz dillərində) olması, həmin şəxslərə Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin nümayəndələri ilə də maneəsiz görüş imkanlarının yaradıldığı müşahidə olunub.
Qeyd etmək lazımdır ki, başçəkmələrlə yanaşı, həmin təqsirləndirilən şəxslərlə bağlı həyata keçirilən məhkəmə prosesləri də diqqətdə saxlanılmış, müstəqil müşahidələr aparılmışdır.
Monitorinq zamanı məhkəmə proseslərinin insan hüquq və azadlıqlarına hörmət müstəvisində, qanunvericiliyə uyğun təşkil olunduğu, həmin şəxslərin vəkillərlə və tərcüməçilərlə təmin edildiyi müəyyən olunub. Təqsirləndirilən şəxslərə və onların vəkillərinə qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş bütün hüquqi imkanların yaradıldığı müşahidə edilib.
Mətbuat xidməti
По инициативе Омбудсмена продолжаются превентивные посещения в рамках деятельности Национального Превентивного Механизма
По поручению Уполномоченного по правам человека (Омбудсмена) Азербайджанской Республики Сабины Алиевой членами Национальной Превентивной Группы (НПГ) продолжаются посещения мест содержания под стражей.
С участием Уполномоченного по правам человека и представителей НПГ на постоянной основе осуществляются превентивные посещения в учреждения, находящиеся под юрисдикцией Национального Превентивного Механизма.
В рамках систематических мониторингов, были осуществлены посещения и в учреждения, где содержатся граждане Армении, задержанные за преступления, совершенные в виде диверсионно-террористических групп на освобожденных от оккупации территориях Азербайджана после прекращения военных операций в соответствии с трехсторонним заявлением, подписанным главами Азербайджана, России и Армении 10 ноября 2020 года. Мониторинги проходили с участием врача и психолога НПГ.
В ходе индивидуальных бесед с содержащимися под стражей в этих учреждениях лиц, Уполномоченным по правам человека и представителями НПГ были приняты также и вышеупомянутые граждане Армении.
В процессе мониторинга соответствующих учреждений со стороны представителей НПГ были проверены условия содержания – состояние камер, площадь, освещение, вентиляция, личная гигиена и санитарные условия, медицинское обслуживание и вопросы питания.
В ходе систематических посещений было выявлено, что в вопросах обращения с этими лицами соблюдаются все требования законодательства, обеспечивается реализация их прав, оказывается своевременный доступ к медицинским и психологическим услугам. Более того, в ходе конфиденциальных бесед никаких жалоб, связанных с обеспечением телефонной связью, перепиской, доступом к информации (телевидение, издания), медицинским обслуживанием в адрес Уполномоченного не поступало. В камерах, где содержатся заключенные были замечены художественная литература и информационные материалы (в том числе, и на языке заключенных), помимо этого было выявлено, что создаются условия для беспрепятственных встреч с представителями Международного Комитета Красного Креста.
Следует отметить, что помимо превентивных посещений, вопросы судебного производства в отношении обвиняемых лиц также были в центре внимания, проводились независимые наблюдения.
В результате мониторингов было установлено, что судебное делопроизводство в отношении этих лиц было организовано на принципах законности, справедливости и гуманности, подсудимым были предоставлены адвокаты и переводчики. Было выявлено, что обвиняемые и их адвокаты были обеспечены всеми правовыми нормами, закрепленными в основах законодательства.
